ar

is. <ər.>

1. Həya, abır, utanma; namus, qeyrət, izzəti-nəfs, mənlik. Bu adamda heç ar deyən şey yoxdur. – Görür əğyar ilə yarini, ölməz; İlahi, Seyyidə bir ar gəlsin. S. Ə. Ş..

2. Eyib, utanılacaq şey, nöqsan. Nə etmək, mən fəqirəm, yar sultan; Mənə yar olmasından arı vardır. H. x.. Mən bu arı heç vaxt qeyrətimə sığışdıra bilmədiyim üçün, onun təklifini rədd etmədim. M. S. O.. Qafil yaşamaqdansa, gözəl kardır ölmək; Hərçənd ki, qəflətdə dəxi ardır ölmək. M. Ə. S.. Ar bilmək – özü üçün əskiklik, eyib bilmək, izzətinəfsini gözləmək. Mən bu hərəkəti özümə ar bilirdim. – Könül, ol mahliqa söhbətimiz ar bilir; Ki, özün ülfəti-əğyarə səzavar bilir. S. Ə. Ş.. Tahir qorxsa da, ustanın təklifindən boyun qaçırmağı özünə ar bildi. M. Hüs.. Uşaq ufuldadısa da, üzündəki xoş ifadəni pozmağı özünə ar bildi. M. C.. Ar etmək – utanmaq, həya etmək, xəcalət çəkmək. Çağırılan yerə ar eləmə, çağırılmayan yeri dar. (Ata. sözü). Söhbətimdən ar edib, ey gül, məni tərk etmə kim; Gül olur əfsürdə tərki-söhbəti-xar eyləgəc. F.. Ar olmaq – eyib olmaq. Bir də baxmaq mənə ar oldu sənə; Başqa bir cəzbəli yar oldu sənə. M. Ə. S.. Arı yemək – həyasızlaşmaq, abır-həyasını itirmək, arsızlaşmaq, heç şeydən utanmamaq. Arı yeyib namusu dalına alıb. (Ata. sözü). Arına gəlmək – bax ar etmək. <Sadıqov> Qoy nə edir etsin. Ancaq camaat içində arıma gəlir. İ. Ə..